Kompas Kiblat Untuk Masyarakat Cacat Penglihatan

Sekitar dua tahun lalu, saya ada menulis menerusi blog inimengenai inovasi menghasilkan kompas kiblat untuk mereka yang cacat penglihatan. Kompas berkenaan telah diusahakan oleh beberapa pelajar dari sebuah politeknik di Shah Alam. Namun demikian, usaha berkenaan hanya sekadar untuk percubaan sahaja. Sehingga kini, tiada usaha lanjut untuk menambah baik kompas berkenaan. Satu sesi ujian telah diadakan di ibu pejabat PERTIS pada hujung tahun 2012. Ia terhenti setakat itu sahaja. Justeru, hingga kini tiada perkembangan yang saya dengar mengeninya. Walhal jika inovasi berkenaan benar-benar dibangunkan, saya amat pasti ia akan mendapat sambutan hangat daripada pengguna sasarnya. Maklumlah keupayaan untuk menentukan arah kiblat yang tepat secara bersendirian merupakan suatu nikmat yang tiada taranya.

Saya berpendapat, inovasi sedemikian tidak boleh terhenti setakat untuk sesi percubaan semata-mata. Sesuatu perlu diusahakan supaya inovasi sedemikian dapat dibangunkan ke tahap maksimum supaya ia kemudiannya akan benar-benar dapat dimanfaatkan oleh golongan sasar. Hendak diharap kepada para pelajar daripada politeknik berkenaan, saya hampir sudah putus hubungan dengan mereka. Setelah menoleh ke kanan dan ke kiri, memandang ke atas dan ke bawah, alhamdulillah akhirnya Tuhan telah membuka jalan lain supaya inovasi sedemikian dapat diteruskan.

Kalau saya tidak silap, hampir setahun yang lalu, saya ada bercerita tentang keperluan dan kegunaan kompas kiblat untuk mereka yang cacat penglihatan kepada Prof. Madya Dr. Mohd Zarhamdy, salah seorang pensyarah dari Fakulti Kejuruteraan Mekanikal (FKM), Universiti Teknologi Malaysia (UTM). Setelah mendengar apa yang saya luahkan, beliau memberitahu saya bahawa penyelidikan untuk menghasilkan kompas kiblat untuk golongan cacat penglihatan baru sahaja dimulakan ketika itu. Penyelidikan tersebut memang dilaksanakan sepenuhnya di bawah FKM UTM.

Saya turut memaklumkan kepada beliau, bahawa kompas bersuara untuk kegunaan mereka yang cacat penglihatan sudah pun ada di pasaran. Kompas berkenaan dihasilkan dari luar negara. Kompas berkenaan akan memberitahu arah ia dihalakan dalam bentuk suara. Sebagai contoh, jika kita halakan kompas berkenaan ke arah timur, suara daripada kompas berkenaan akan menyebut “timur”. Kompas berkenaan didatangkan dalam bahasa Inggeris dan bahasa Melayu/indonesia. Walau bagaimanapun, kompas untuk menunjuk arah kiblat untuk mereka yang cacat penglihatan belum ada lagi. Berdasarkan info yang saya salurkan, Dr. Zarhamdy dan kumpulan penyelidiknya telah membeli dua unit kompas bersuara dari kedai Rani di Brickfields.

Sewaktu saya menghadiri satu bengkel di Port Dickson pada pertengahan Jun lalu, Dr. Zarhamdy ada menunjukkan kepada saya rangka asas kompas berkenaan. Beliau juga turut memberi penerangan agak terperinci bagaimana kompas berkenaan akan berfungsi. Beliau juga memberitahu saya, sekitar sebulan lagi, kompas berkenaan boleh diuji. Saya sangat gembira dan bersyukur dengan perkembangan berkenaan.

(beberapa foto ketika sesi ujian pertama dilangsungkan)

Pada 17 Julai 2014 (Khamis), sesi ujian kali pertama telah diadakan. Ujian berkenaan telah berlangsung di Bilik Gerakan, di sekolah tempat saya bertugas (dengan pengetahuan dan kebenaran daripada pihak sekolah). Manakala respondennya pula terdiri daripada 4 orang guru cacat penglihatan yang bertugas di sekolah berkenaan termasuklah saya. Sesi ujian berkenaan dikendalikan sendiri oleh kumpulan penyelidik terlibat dengan diketuai oleh Prof. Madya Dr. Zarhamdy sendiri.

Dalam sesi berkenaan, saya serta rakan-rakan senasib yang lain telah ditunjukkan bagaimana kompas berkenaan berfungsi. Kami turut berpeluang untuk menguji keberkesanan kompas berkenaan. Selain itu, kami berempat juga turut memberi beberapa saranan untuk menambah baik lagi kompas berkenaan.

(beberapa foto ketika sesi ujian kedua dilangsungkan)

Pada 22 Ogos 2014 (Jumaat) pula, sesi ujian kali kedua telah berlangsung. Kali ini sesi ujian telah dilaksanakan di ibu pejabat PERTIS di Kuala Lumpur. Manakala respondennya pula terdiri daripada 3 orang kakitangan ibu pejabat PERTIS, seorang pelatih dan saya sendiri. Oleh kerana saya terlibat dalam sesi pertama dan kedua, maka saya dapat merasai beberapa kemajuan yang telah dibuat. Di samping itu, kami juga tidak serik untuk mengajukan lagi beberapa saranan bagi menambah baik lagi kompas berkenaan.

Selain daripada kedua-dua sesi ujian berkenaan, pada 18 Julai 2014 (Jumaat) satu unit kompas berkenaan juga telah diberikan kepada Ustaz Mohd Kalam Mazad yang bertugas sebagai Penolong Pengarah Bahagian Penerbitan, JAKIM. Selain itu, beberapa unit kompas berkenaan juga telah diberikan kepada PERTIS Terengganu. Tujuan ia diberikan kepada pihak-pihak berkenaan ialah untuk menguji kebolehgunaan serta memberi respon kepada kumpulan penyelidik yang seterusnya akan melakukan penambahbaikan jika perlu.

(hasil ujian ketika di kawasan Seremban)


Bagi memantapkan lagi kebolehgunaan kompas berkenaan, ia turut diuji di Singapura. Selain itu, satu unit kompas turut diberikan kepada saya untuk diuji di lokasi tertentu. Justeru, saya telah mengujinya ketika pulang ke Melaka dan Kuantan. Saya turut berkesempatan untuk mengujinya ketika berada di Seremban dan di Port Dickson. Saya juga turut membawa dan menggunakannya ketika solat Jumaat. Kompas ini amat bermanfaat terutamanya di tempat yang tiada penunjuk arah kiblat yang jelas seperti kedudukan sejadah. Saya dimaklumkan, kegunaan kompas ini setakat ini hanya untuk dalam negara sahaja.

Setakat yang saya maklum, kompas berkenaan masih lagi di peringkat percubaan. Namun demikian, walaupun ia masih di peringkat percubaan, kebolehgunaan dan ketepatan arah kiblatnya hampir 100%. Ini berdasarkan hasil ujian yang dapat saya buat setakat ini di beberapa lokasi. Ia juga berdasarkan beberapa hasil ujian lain yang turut dilaksanakan oleh kumpulan penyelidik berkenaan.

Untuk maklumat bersama, pengguna kompas ini akan dapat mengetahui arah kiblat yang betul kerana kompas ini akan menghasilkan bunyi tertentu bila ia dihalakan betul-betul ke arah kiblat. Setakat ini, fungsi kompas ini semata-mata hanya untuk menunjukkan arah kiblat.

Keprihatinan Dr. Zarhamdy dan kumpulan penyelidiknya tidak setakat menghasilkan inovasi kompas berkenaan semata-mata. Setakat yang saya maklum, beliau dan kumpulannya sudah mula mencari penyumbang/penaja secara kecil-kecilan bagi membolehkan kompas berkenaan diberikan secara percuma kepada golongan sasar. Walau bagaimanapun, untuk maklumat bersama, kompas berkenaan masih belum berupaya untuk dihasilkan secara besar-besaran atas beberapa kekangan. Jika saya tidak silap, kumpulan penyelidik berkenaan masih tiada hasrat untuk menjual kompas berkenaan. Setakat yang saya maklum juga, pihak-pihak yang berkenaan juga belum melantik mana-mana pihak lain untuk menjual kompas berkenaan. Apa yang mereka sedang usahakan ialah untuk mencari penyumbang/penaja bagi membolehkan kompas berkenaan diedarkan secara percuma kepada golongan pengguna sasar. Kalau saya tidak silap juga, pada kompas itu nanti akan ada tertera ungkapan “bukan untuk dijual”.

(bentuk kompas kiblat terkini)


Saya pernah mencadangkan agar satu majlis pelancaran untuk inovasi ini dibuat agar ia diketahui oleh orang ramai. Namun demikian, cadangan saya masih belum diberi pertimbangan lagi oleh pihak-pihak yang berkenaan. Menurut mereka, yang lebih penting ialah golongan sasar dapat manfaatnya. Marilah kita sama-sama berdoa semoga usaha murni ini akan dipermudahkan dan mereka yang terlibat dengan penyelidikan ini akan diberkati selama-lamanya oleh Yang Maha Kuasa.